بیماری کبد چرب چیست؟
کبد دومین عضو بزرگ در بدن انسان است و مسئول به اصطلاح رد کردن تمام مواد غذایی و نوشیدنی مصرف شده از صافی است و این بدان معناست که کبد فاکتورهای مضر مواد غذایی را گرفته و آنها را به صورتی بدون ضرر وارد سیستم های دیگر بدن می کند.
زمانی که مولکول های چربی در سلول های کبدی رسوب کنند، حالتی ایجاد می شود که به آن کبد چرب گویند. وجود تا ۵ درصد چربی در کبد طبیعی است اما بیشتر از آن، رسوب چربی می باشد. معمولا درصد چربی در کبد با آزمایش قابل اندازه گیری نیست و تنها در نمونه برداری کبد مشخص می شود. ساده ترین، راحت ترین و ارزان ترین راه برای تشخیص کبد چرب انجام سونوگرافی است که چربی جایگزین شده در سلول های کبدی را نشان می دهد.
معمولا کبد چرب همراه با چاقی، دیابت، بیماری های قلبی – عروقی و مسائل مربوط به این بیماری ها بروز می یابد.
مراحل (گریدهای) کبد چرب
کبد چرب گرید ۱
کبد چرب گرید ۲
کبد چرب گرید ۳
گریدهای ۱ و ۲ کبد چرب را می توان با مصرف داروهای مناسب کنترل کرد.
تفاوت کبد چرب و سالم
دلایل بیماری کبد چرب
دانش بالینی در مورد بیماری کبد چرب غیر الکلی همچنان در حال پیشرفت است. با این حال عوامل خطر متداول و شناخته شده ی آن عبارتند از: چاقی، عدم فعالیت جسمی، مقاومت به انسولین و سایر خصوصیات سندروم متابولیک (که سندرم ایکس نیز نامیده می شود).
اشخاصی که بیشتر از سایرین در معرض خطر قرار دارند آنهایی هستند که:
دچار اضافه وزن یا چاقی هستند.
دارای رژیم غذایی نامناسب هستند و ورزش نمی کنند.
سیگار می کشند.
مقاوم به انسولین می باشند.
دیابت نوع دو دارند.
مبتلا به فشار خون بالا هستند.
مبتلا به چربی خون هستند (کلسترول و تری گلیسیرید بسیار بالا در خون).
مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک می باشند.
مبتلا به هپاتیت بی هستند.
مبتلا به هپاتیت سی هستند.
از برخی داروهای خاص که برای بیماری های دیگر تجویز شده اند، استفاده می کنند.
کبد دومین عضو بزرگ بدن
علائم کبد چرب
همان طور که گفته شد، بیماری کبد چرب در مراحل اولیه، دارای هیچ نشانه و علامتی نیست و به احتمال زیاد اصلا متوجه آن نخواهید شد، تا زمانی که این عارضه، از طریق آزمایشاتی که به دلیل یک مشکل دیگر انجام می شوند، در شما تشخیص داده شود.
زرد بودن بار روی زبان
زرد بودن سفیدی اسکلروز چشم
کک ومک و لک صورت
ترش کردن و ریفلاکس گوارشی
طعم دهان تلخ و بدمزه صبحگاهی
جوش صورت و پشت کمر و روی بازوها
عصبانیت و پرخاشگری، زود از کوره دررفتن
درد مچ پاها و پیچ خوردگیهای مکرر مچ پاها
ریزش موی شدید
احساس مورچه روی در نواحی مختلف بدن
خونریزیهای شدید عادت ماهیانه در زنان
پرش پلک راست در اکثر مواقع
زرد شدن پیراهن در ناحیه زیر بغل و بدبو بودن عرق
احساس سوزن سوزن شدن انتهای دست و پاها
درد در سمت راست حفره شکمی که به سمت بین دو کتف انتشار داشته باشد.
درد در پهلو سمت راست از علائم کبد چرب
علائم کبد چرب در زنان
بیماری کبد چرب در هر سنی دیده می شود، اما بیشترین شیوع آن بین ۶۰- ۴۰ سالگی است. این بیماری در زنان شایع تر است. از علائم کبد چرب در زنان خونریزیهای شدید عادت ماهیانه و ریزش موی شدید میباشد.
درمان کبد چرب
اگرچه درمان اختصاصی برای کبد چرب وجود ندارد، ولی شما با کنترل بیماری های زمینه ای از قبیل کاهش وزن، چربی های خون، دیابت و یا قطع نمودن داروهای مسبب (قطعا با نظر پزشک معالج نه به طورخودسرانه) می توانید از پیشرفت این بیماری جلوگیری نمایید و در خیلی از موارد سیر معکوس را طی نمایید که منجر به درمان این بیماری گردد.
از مصرف الکل که عملکرد طبیعی کبد را دچار اختلال می نماید، جدا باید پرهیز نمایید.
شما می توانید زیر نظر متخصصین تغذیه و گوارش، سیر بیماری کبد چرب را محدود و کنترل نمایید. برای کنترل کبد چرب توجه به نکات ذیل اهمیت کلیدی دارد:
کم کردن وزن:
از آنجا که اکثر بیماران مبتلا به کبد چرب غیر الکلی چاق هستند، کاهش وزن در کنترل این بیماری نقش مهمی دارد. برای کاهش وزن، انتخاب رژیم غذایی نیز باید به درستی صورت پذیرد، زیرا کاهش وزن سریع با رژیم های برق آسا خود می تواند سیر بیماری را بدتر نماید.
خیلی از بیماران چاق که به تازگی متوجه کبد چرب خود شده اند، به دلیل ترس از عوارض این بیماری، به رژیم های غذایی سخت روی می آورند که این بیماری را ریشه کن نمایند، ولی علاوه بر ابتلا به عوارض این نوع رژیم ها، گاه سیر کبد چرب را نیز بدتر می نمایند.
لذا انتخاب منطقی رژیم غذایی کاهش وزن زیر نظر متخصص تغذیه و با کاهش وزن نیم تا یک کیلوگرم در هفته توصیه می گردد. اگر شما از افزایش وزن زیادی رنج می برید، جالب است بدانید که با کاهش وزن مختصر در حدود ۱۰ درصد از وزن اولیه نیز در خیلی از موارد سیر بیماری را می توانید کنترل نمایید.
انتخاب رژیم غذایی سالم :
رژیم غذایی پر کربوهیدرات که حاوی میزان قابل توجهی سبزی و میوه و مواد غذایی پرفیبر باشد، معمولا بهترین انتخاب برای افراد مبتلا به کبد چرب است. کاهش چربی مصرفی، به ویژه چربی های اشباع شده و جایگزینی آنها با چربی های غیر اشباع که در روغن زیتون و ماهی وجود دارند، توصیه می گردد. استفاده از نان و غلات سبوس دار باید جدی گرفته شود. در نهایت تعیین مقدار مورد نیاز درشت مغذی ها اعم از پروتئین، چربی و کربوهیدرات بر اساس شرایط افراد باید تنظیم گردد.
انجام ورزش و فعالیت بدنی منظم:
چاقی به ویژه چاقی شکمی نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا به کبد چرب دارد. بر همین اساس، داشتن پیاده روی منظم به میزان حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در روز توصیه می شود. اگر شما وقت رفتن به باشگاه ورزشی را ندارید، پیاده روی در مسیر کار یا پارک را می توانید جایگزین نمایید.
کنترل بیماری های زمینه ای متابولیک:
کنترل دیابت و چربی های خون در بیماران مبتلا به کبد چرب ، نقش کمک کننده ای در بهبود این بیماری دارد. همانطور که می دانید از اصول مهم کنترل بیماری های متابولیک، رعایت رژیم غذایی و ورزش منظم می باشد.
درمان کبد چرب
درمان خانگی کبد چرب
درمان کبد چرب با لیمو
لیمو نه تنها یک خورکی بلکه یک داروست چرا که حاوی مقادیر بالایی از ویتامین C. و آنتی اکسیدان هاست که به کبد کمک می کند تا آنزیم هایی مانند گلوتاتیون را تولید کنند، گلوتاتیون سموم را خنثی می کند و به همین دلیل لیمو به سم زدایی کبد کمک می کند.
لیمو غنی از فلاونوئیدهاست و فلاونوئید ها در داخل لیمو ترشح صفرا تحریک می کند و در نتیجه در هضم مواد غذایی موثر است.
لیمو یکی از راه های درمان کبد چرب
آب نصف یک عدد لیمو را در یک فنجان آب بریزید و آن را دو تا سه بار در روز برای چند هفته اول صبح ناشتا بنوشید.همچنین لیمو خرد شده را به یک بطری یا پارچ آب اضافه کنید و اجازه دهید برای چند ساعت باقی بماند و این آب را در فواصل منظم در طول روز بنوشید.
درمان کبد چرب با زردچوبه
زردچوبه توانایی بدن در جذب چربی را بهبود می بخشد و در نتیجه کمک می کند تا چربی در کبد انباشته نشود؛ همچنین به فرآیند سم زدایی کبد کمک می کند.
زردچوبه از راه های درمان کبد چرب
کافی است تا مخلوط یک چهارم قاشق چای خوری پودر زردچوبه در ۱ تا ۲ لیوان آب بریزید و آن را بجوشانید و دو بار در هفته از این نوشیدنی مصرف کنید؛ البته می توانید برای جذب بهتر به جای آب از شیر استفاده کنید.
البته اگر پس از مصرف این نوشیدنی مشکل یبوست، درد معده یا گاز بیش از حد وجود داشته باشد، مصرف آن قطع شود.
درمان کبد چرب با شیرین بیان
شما می توانید از شیرین بیان برای درمان مشکلات کبدی مانند بیماری کبد چرب غیر الکلی استفاده کنید، ریشه شیرین بیان قرن هاست به عنوان گیاه دارویی شناخته می شود و به عنوان یک درمان کننده سرفه و کاهنده وزن نیز تجویز می شود.همچنین به کاهش علائم خستگی، افزایش حالت مثبت و فشار خون کمک می کند، برای درمان بیماری های جسمی، چون سرماخوردگی و کبد چرب استفاده می شود.
شیرین بیان یکی از راه های درمان کبد چرب
کافی است تا یک قاشق چای خوری ریشه شیرین بیان را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید و درب آن را بگذارید و اجازه دهید به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه دم بکشد و کمی عسل خام به آن اضافه کنید و این چای را ۲ بار در روز بخورید.
همچنین می توانید روزانه ۱ قاشق غذاخوری پودر ریشه شیرین بیان میل کنید.
افزون بر این شیرین بیان در فرم کپسول نیز در داروخانه ها موجود است البته اگر مکمل های شیرین بیان را مصرف می کنید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید، زیرا ممکن است با برخی دارو های فشار خون، دیابت و دارو های کورتیکواستروییدی تداخل داشته باشد.
درمان کبد چرب با خاکشیر
خاکشیر یکی از بهترین گیاهان دارویی برای درمان و پاکسازی کبد چرب است، برای این منظور بایستی خاکشیر را با ترنجبین مخلوط کنید. ترکیب خاکشیر با ترنجبین به خصوص در درمان سودا و بلغم تأثیر به سزایی دارد. هم چنین این ترکیب، بهترین نرم کننده مزاج های خشک (صفرا و سودا) می باشد. یعنی رطوبت دهنده به بدن هستند.
خاکشیر یکی از راه های درمان کبد چرب
همچنین خاکشیر با آب پنیر (ماء الجبن)، دارویی ضد سودا و ضد صفرا است و مفتح قوی کبد به خصوص بازکننده مسیرهای کبدی به خصوص سودا می باشد. استفاده از انواع بذرهای ملین مانند خاکشیر، اسفرزه، بارهنگ، تخم ریحان، تخم شربتی، بالنگو، شیر خشت و ترنجبین نیز برای پاکسازی سموم کبدی مفید است.
هر روز صبح ۲ قاشق غذاخوری خاکشیر را در ۲ لیوان آب بجوشانید، ناشتا میل کنید و تا نیم ساعت چیزی نخورید. با این روش با کبد چرب مبارزه کنید.
