مُباهَلَه پیامبر(ص) با مسیحیان نجران، از رویدادهای صدر اسلام که نشانگر حقانیت دعوت پیامبر(ص) است و بر فضیلت همراهان او (حضرت علی (ع)، حضرت فاطمه (س)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع)) دلالت دارد. در این مقاله قصد داریم، بگوییم مباهله چیست ؟ در چه زمان و مکانی اتفاق افتاد و آیه مباهله را شرح دهیم.
معنی مباهله
مباهله در لغت از «بَهل» به معنی رها کردن و برداشتن قید و بند از چیزی است. ولی به معنی لعنت فرستادن و نفرین‌کردن همدیگر است. در اسلام نیز مباهله درخواست لعن و نفرین الهی برای اثبات حقانیت است و بین دو طرفی رخ می‌دهد که هر کدام ادعای حقانیت دارند.
مباهله چه روزی است؟
درباره زمان مباهله شیخ مفید می‌نویسد: این واقعه پس از فتح مکه (سال هشتم هجری) و قبل از حجه الوداع (سال دهم هجری) رخ داد. روز مباهله را اکثر مورخان ۲۴ ذی‌الحجه دانسته‌اند.
علت نام گذاری این روز و شرح واقعه
سنت مباهله از دیرباز در میان برخی جوامع بشری و به ویژه اقوام سامی متداول بوده‌است. این واقعه در دوران پیامبر اسلام هنگامی رخ داد که پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت (ع) او در یک سو و مسیحیان نجران در دیگر سو آماده مباهله یا نفرین طرف دیگر شدند.
این واقعه پس از آن روی داد که حضرت محمد (ص) در نامه‌ای مسیحیان نجران را به اسلام دعوت کرده بود. به دنبال آن جمعی از مسیحیان نجران به مدینه آمده بودند تا در مورد درستی دعوت پیامبر تحقیق کنند و با او درباره خدا بودن حضرت عیسی (ع) به محاجه (دلیل آوردن) پرداخته، و دلایل حضرت محمد (ص) برای بشر بودن حضرت عیسی (ع) برای آنها قانع کننده نبود سرانجام بحث‌شان به جایی کشید که حضرت محمد (ص) خواست تا با آنها به مباهله بپردازد.
هر یک از دو طرف با افراد خود به محل مباهله رفتند. هنگامیکه مسیحیان دیدند که حضرت محمد (ص) نوه‌اش امام حسین (ع) را در آغوش دارد، دست امام حسن (ع) را در دست گرفته و حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س) همراه اویند و به آنها سفارش می‌کند هرگاه من دعا کردم شما آمین بگویید، و به این طریق قصد دارد آنها را به چالش بکشد مطمئن شدند که اگر پیامبر (ص) به خودش مطمئن نبود جان خانواده‌اش را به خطر نمی‌انداخت. پس از مباهله کناره گرفتند.
مکان مباهله
محل مباهله در روزگار پیامبر اسلام (ص) در بیرون شهر مدینه بوده که اکنون داخل شهر قرار گرفته و در آن محل، مسجدی به نام «مسجد الإجابه» ساخته شده‌است. فاصلهٔ این مسجد تا «مسجد النّبی» تقریباً دو کیلومتر است.
آیه مباهله چیست ؟
آیه مباهله آیه ۶۱ سوره آل عمران است که اشاره به واقعه مباهله دارد:
فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل‌لَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ ﴿۶۱﴾
معنی آیه :
بنابراین، پس از فرارسیدن علم [وحی] به تو، هر کس درباره او [حضرت عیسی(ع)]، با تو به چالش برخیزد، به او بگو: بیایید تا فرزندانمان و فرزندانتان، و زنانمان و زنانتان، و جان‌هایمان و جان‌هایتان را فراخوانیم، آنگاه (به درگاه خداوند) زاری [تضرّع] کنیم تا لعنت خداوند را بر دروغگویان نهیم.
شیعیان معتقدند امام علی(ع) بر اساس آیه مباهله، به منزلۀ نَفْس و جان پیامبر(ص) است.
منابع :
سایت ویکی شیعه مباهله پیامبر(ص) با مسیحیان نجران
تهیه شده در واحد مذهبی سایت نیلز
نظرات